Zomaar wat interssante gebeurtenissen

Wat heb ik de afgelopen maand zoal meegemaakt? Nou, ik ben een week in Boedapest geweest voor een seminar over Roma, gender en discriminatie; ik ben in de steden Munkace en Uzzhorod geweest en natuurlijk heb ik hier in Beregszász ook dingen meegemaakt. En daar wil ik graag wat over vertellen.

Een paar weken geleden ben ik met Mirjam, een Nederlandse vrijwilliger die al 1,5 jaar in Beregszász woont, naar het Roma kamp gegaan. Ik was daar nog nooit geweest (afgezien van de kerk, maar die is aan het begin van het kamp) en Mirjam kent daar veel mensen, dus ik had haar gevraagd mij een keer mee te nemen als ze daar heen ging. Dus zo gezegd, zo gedaan. Op een zaterdagmiddag gingen we op pad. Mirjam had begrepen dat er die dag een soort gaarkeuken zou zijn voor de kinderen, dus daar wilden we heen om daar dan wat met de kinderen te spelen. Maar eerst zochten we een gezin op dat Mirjam kent.
Het is dat ik niet zo snel gechoqueerd ben, maar anders was ik dat misschien wel geweest bij het zien van dit kamp. De huizen – eigenlijk kun je het niet eens huizen noemen – bestaan meestal maar uit een of twee kamers en zijn gebouwd van houten planken en palen. Het hele kamp is eigenlijk één grote krottenwijk. En alles en iedereen is er vies. Opvallend is dan wel weer dat elk gezin een tv en een mobiele telefoon heeft. Maar dat zijn geloof ik overal ter wereld de dingen die mensen het eerste aanschaffen zodra ze een beetje geld hebben.
Nadat we bij het eerste gezin waren geweest, gingen we op weg naar de gaarkeuken, die bij de kerk zou zijn. Ondertussen hadden we al flink wat kinderen om ons heen verzamelt. Mirjam kent veel van hen en ze wilden allemaal met ons spelen. Terwijl we aan het wachten waren bij de kerk, speelden we wat met de bal die Mirjam had meegenomen. Echt gezellig samen spelen was het niet; we moesten de hele tijd opletten dat de kinderen elkaar niet in de haren vlogen. Een van de jongens – een jaar of 6 is ie denk ik – was behoorlijk agressief en Mirjam moest hem letterlijk van de andere kinderen aftrekken. Later heeft ze met hem gesproken en bleek hij ook heel lief te kunnen doen. Ik denk dat hij het thuis helemaal niet gewend is dat hij ook aandacht kan krijgen als hij lief is en dat hij daarom altijd maar zo agressief doet.

Na wat wachten en rondvragen bleek de gaarkeuken een andere dag te zijn. Dus besloten we nog wat verder het kamp in te gaan. Mirjam vertelde dat ze daar nooit alleen heen gaat; ze vraagt altijd een van de Roma om met haar heen te gaan. Helemaal veilig voor vreemden is het er niet. Maar nu met z’n tweeën durfde ze het wel aan. We hebben in een wederom donker, laag, klein kamertje met een zwangere vrouw gesproken en wat met de kinderen gespeeld. Het is zo’n totaal andere wereld daar: de meeste meisjes trouwen er wanneer ze een jaar of 14, 15 zijn, krijgen hun eerste kind een of twee jaar later en wanneer ze eind twintig zijn hebben ze er een stuk of zeven waarvan er soms ook een of twee al op jonge leeftijd overlijden. De verhalen die Mirjam over de mensen vertelde zijn allemaal behoorlijk triest.
Na ruim twee uur in het kamp had ik wel genoeg indrukken gekregen en zijn we naar Mirjams huis gegaan om daar nog wat te kletsen en thee te drinken. Ik vind het knap hoe zij zo goed met de Roma om kan gaan want het is zeker niet gemakkelijk.

Een ander verhaal dat ik graag wil delen gaat over vorige week zondag. Toen was er voor de derde keer sinds wij hier zijn een middag voor ouderen in een zaaltje van de kerk. Voor zo’n middag worden alle ouderen van de gemeente uitgenodigd. Wie niet zelf naar de kerk kan komen wordt met de auto opgehaald. Van twee tot vier wordt er gezongen, er is een korte preek, kinderen maken muziek en een aantal oudere vrouwen droegen zelf ook een gedicht of een lied voor. Na afloop kreeg iedereen thee en gebak. Daar zijn ze overigens niet zuinig mee: voor iedereen waren er twee soesjes en twee stukken taart/cake. En wie meer wilde, kon dat krijgen. Maar goed, dat ze hier van zoetigheid houden, daar was ik al lang achter.
Een aantal van ‘mijn’ néni’s was er ook en ze vertelden allemaal dat ze het erg gewaardeerd hadden. Ik geloof ook wel dat ze het echt fijn hebben gevonden, ik vond het zelf ook leuk om al die ouderen enthousiast te horen zingen en gezellig te zien kletsen.

En om met nog wat grappigs te eindigen: afgelopen dinsdag was er een verjaardag in het bejaardentehuis. Voor iedereen was er bij de lunch een glaasje cognac, behalve voor Tabita en mij. Reden? Wij waren nog “kislányok” (meisjes). Eh ja. Misschien moet ik de hoofdzuster, die dat zei, maar niet vertellen dat ik wel eerder drank heb gekregen van een van de ouderen daar, en dat ik de ochtend daarvoor van een van mijn néni’s om negen uur ’s ochtends al likeur en wijn had gekregen. Want dat is vast ook “nem szabad” (niet toegestaan) voor een 25-jarig kislány ;-)